6 Temmuz 2009 Pazartesi

27 Mayıs - İnönü vs. Bayar..


11 Kasım 1938 günü oylamalar yapıldı, İsmet İnönü cumhurbaşkanı seçildi meclis tarafından. Aslında o zamanlar Celâl Bayar başbakan falandı ama, "Atatürk'le bu kırk yıllık kanka be hafız." diye düşünen meclis, İsmet Paşa'yı seçti cumhurbaşkanı olarak. Bununla da kalmadılar, bir anlık gazla adamı "Partinin değişmez genel başkanı" seçtiler, "Milli Şef" diye de lakap taktılar. Her ne kadar İsmet Paşa içinden "Oha lan noluyo olm." diye düşünse de bozuntuya vermedi tabii, "Heheh sağolun." demekle yetindi. 

İnönü'nün seçilmekle kalmayıp bir de "Değişmez aşmış insan." gibi sıfatlar kazanması, Celâl Bayar'ı bozdu tabii biraz. Celâl Bayar'ın esas olayı, 1924 yılında İş Bankası'nı kurmaktı. Atatürk'ün dikkatini bu şekilde çekmiş; "Ne güzel lan mavi mavi bu İş Bankası kartları." diye düşünen Atatürk, kendisini önce ekonomi bakanı, İnönü'yle tartışıp yol verdikten sonra da başbakan yapmıştı. Severdi yani kendisini.

"Lan cumhurbaşkanlığı benim hakkımdı yaa." diye düşünse de Bayar, belli etmedi tabii bunu. Hâtta hiç umursamaz gibi davrandı. "Celâl Bayar is gördüğün gibi çok unutkanım ;)" gibisinden Demet Akalın destekli Facebook iletileriyle "İsmet bak hiç umrumda değil ha." mesajı verdi. Oysaki içinde fırtınalar kopuyordu. "Görüşücez olum İsmet." diyordu kendi kendine.

Dönelim İnönü cephesine. İnönü cumhurbaşkanı. Bütün ülkece tapıyoruz kendisine falan. Ancak cumhurbaşkanı olduğu dönem biraz gerilimliydi. 1939 yılında İkinci Dünya Savaşı başladı. "Yok aga bu kez Almanlar yenilince biz de yenilmiş sayılmayacağız yeter artık aa." diye düşünen İnönü, ülkeyi savaşa sokmamak için elinden geleni yaptı. Tabii yine de savaş ekonomiye kötü etki yaptı. 2-3 yılın sonunda artık ekmek bile karneyle veriliyordu, o derece. Bu dönemde halk arasında yaygın olarak anlatılan bir anıyı da sizle paylaşayım: İsmet İnönü halk gezilerinin birinde küçük bir kızdan "Bizi ekmeksiz bıraktın!!1!" tepkisini alır. Bunun üzerine durur ve "Ama babasız bırakmadım..." diye cevap verir. Ardından arkasını dönerek "Offfffff çok pis cevap verdim laan :)" diye sevinir.

Ülkenin böyle kötü durumda olması, Celâl Bayar'ı da iyice gaza getiriyordu tabii. Dost meclislerinde "Görüyorsunuz hacı işte İsmet Paşa hükümetinin halini, millet aç lan." diye atıp tutuyordu. Bu dost meclislerinde yer alan isimlerden biri de Adnan Menderes'ti işte. Celâl'le mecliste kanka olmuştu. Onun bu atıp tutmalarından çok etkilenmişti kendisi. Gidip arkadaşlarından Fuad Köprülü ver Refik Koraltan'a da "Oluum akşam Bayar'lara gidelim." diye haber vermiş, onları da aralarına almıştı. İşte bu üçlü, akşamları Celâl Bayar'ın evinde toplanıp onun hükümete karşı eleştirilerini ilgiyle dinliyordu.

"Görüşücez olum İsmet." derken boş konuşmuyordu efendim Bayar gördüğünüz gibi. Çevresine meclisten de 3-5 adam toplamış, artık muhalefete hazır hale gelmişti.

s.

3 yorum:

Unknown dedi ki...

Fakat hide c.b. yapma isteği oluşturman okurda..
"C.B. has been hidden from your News Feed.
In the future, you won't see posts from C."

hevesli bardak dedi ki...

Bi dakka şimdi beybi, İsmet İnönü cumhurbaşkanı, Celal Bayar başbakan. Neden hükümeti Celal Bayar eleştiriyor, zaten kendi hükümeti değil mi? Cumhurbaşkanının hükümeti mi olurmuş?

s. dedi ki...

şimdi şöyle ki; o zamanlar ismet inönü cumhurbaşkanı olmasının yanında bir yandan da gayet chp genel başkanı :) o yüzden "inönü'nün hükümeti" demek de pek yanlış olmaz. tek parti garip bişey. celal bayar da atatürk ölene kadar başbakandı. inönü cumhurbaşkanı seçilince yine bayar'ı atadı başbakanlığa ayıp olmasın diye; ama, bayar iki ay sonra "skerim arkadaş." diyerek bıraktı görevi. sonra başbakanlığa refik saydam geldi falan ama bu adamlar pek aktif rol oynamıyor bu olaylarda, bahsetmiyorum genelde :)